“มันเห็นว่าชื่อวอลแตร์ฟังขี้โอ่ไปหน่อย สงสัยว่าคงไม่ปลื้มกับนักปรัชญาและวรรณกรรมฝรั่งเศสของยุคศตวรรษที่สิบแปดมากนัก มันค่อนข้างติดดินมากค่ะ… สำหรับแมวตัวหนึ่ง”

วอลแต์ เป็นแมวลายสลิดสีส้ม มันแทบจะเป็นเพื่อนเพียงคนเดียวของนอรา ซีด ตัวเอกของนวนิยาย “มหัศจรรย์ห้องสมุดเที่ยงคืน” เธอตั้งชื่อมันตามชื่อของนักปรัชญา ซึ่งเป็นหนึ่งในความสนใจที่เธอพูดถึงอยู่บ่อยๆ นอราใฝ่ฝันจะเป็นหลายอย่าง นักว่ายน้ำ นักดนตรี นักเดินทาง และนักปรัชญาก็ด้วย แต่เธอไม่ได้เป็นอะไรเลย นอกจาก ‘เจ้าของแมว’
แล้วทำไมแมวของเธอถึงชื่อว่าวอลแตร์ ในเมื่อมีนักปรัชญาอีกตั้งหลายคนที่เธอชื่นชอบ!? วันนี้เราเลยอยากพาทุกคนมารู้จักนักปรัชญาชื่อดังคนนี้สักเล็กน้อย
ในช่วงศตวรรษที่สิบแปด มีแนวคิดหนึ่งที่เชื่อว่า โลกที่พวกเขาอยู่คือโลกที่ดีที่สุด ทุกอย่างนั้นสมเหตุสมผล พระเจ้าคือผู้สร้างที่ยอดเยี่ยม แต่พระเจ้าไม่ได้สร้างโลกที่สมบูรณ์แบบ เพราะพระองค์คือสิ่งที่สมบูรณ์แบบที่สุดเท่าที่จะมีได้ ดังนั้น เรื่องราวเลวร้ายต่างๆ จึงเป็นสิ่งที่พระเจ้าจัดวางมาดีแล้ว และนี่คือโลกที่มีความชั่วร้ายอยู่น้อยที่สุด
วอลแตร์ หรือ ฟร็องซัว-มารี อารูเอต์ ไม่เห็นด้วยกับแนวคิดนั้น วอลแตร์คือคนที่เชื่อในเหตุผลและเสรีภาพ เขาไม่เห็นด้วยกับการยึดติดกับสิ่งเหนือธรรมชาติและความงมงาย โดยเฉพาะเมื่อเกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหวและสึนามิที่ถล่มเมืองลิสบอน ซึ่งส่งผลสะเทือนต่อความเชื่อของเขาเป็นอย่างมาก วอลแตร์ไม่อาจเชื่อได้ว่านี่เป็นส่วนหนึ่งในแผนการอันยิ่งใหญ่ของพระเจ้า เพราะพระเจ้าที่ทุกคนเทิดทูนจะยอมให้เรื่องแบบนี้เกิดขึ้นได้อย่างไร แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าเขาไม่เชื่อในประเจ้าอย่างสิ้นเชิง
“คุณคือพระเจ้าหรือเปล่า” คำถามที่แม้แต่นอรายังต้องเอ่ยปากถามกับบรรณารักษ์ผู้ดูแลห้องสมุดเที่ยงคืน เมื่อเธอต้องรู้สึกผิดหวังแล้วกลับมาเยือนห้องสมุดครั้งแล้วครั้งเล่า ทำไมชีวิตเธอถึงเต็มไปด้วยความเจ็บปวด และ “หนังสือแห่งความเสียใจ” ก็เหมือนจะมีเรื่องให้บันทึกอย่างไม่จบสิ้น
บางทีชีวิตนอราก็อาจสรุปได้คล้ายกับประโยคสุดท้ายที่วอลแตร์ทิ้งไว้ในนิยายชื่อก้องเรื่อง ก็องดิด์ “เราต้องทำสวนของเรา” แต่การทำสวนของนอราจะเป็นอย่างไร และปลายทางชีวิตเธอจะพบสิ่งใดนั้น เชิญค้นหาคำตอบได้แล้ววันนี้