หาวเป็นโรคระบาดจริงไหม 

เคยสงสัยกันไหมว่า ทำไมเมื่อมีคนหาวหนึ่งคน ต้องมีใครสักคนแถวนั้นที่หาวตาม ราวกับมันเป็น ‘โรคระบาด’ ยังไงยังงั้น

ใช่แล้ว การหาวระบาดได้นะรู้ไหม!

หนังสือ “The Rules of Contagion ระเบียบแห่งการระบาด” ของผู้เขียน อดัม คูชาร์สกี้ ให้ข้อมูลไว้ว่า จริงๆ แล้วการหาวคือรูปแบบของการระบาดที่ศึกษาง่ายที่สุดด้วยซ้ำ

เพราะใครๆ ก็หาว และเพราะมันมองเห็นง่าย แถมระยะห่างระหว่างการหาวของคนหนึ่งกับอีกคน ก็สั้นนิดเดียว นักวิจัยจึงสามารถศึกษาการแพร่ระบาดนี้แบบลงรายละเอียดได้

ในการวิจัยพบว่า การหาวกับความสัมพันธ์ของคนนั้นมีความเกี่ยวข้องเบาะแว้งกัน ยิ่งเรารู้จักใครสักคนดี ก็ยิ่งมีโอกาสจะหาวตามคนนั้น โดยเฉพาะถ้าเป็นคนในครอบครัสว การหาวที่แพร่ระบาดก็จะเกิดอย่างรวดเร็ว โดยมีระยะห่างระหว่างการหาวที่สั้นกว่าความสัมพันธ์รูปแบบอื่น

จึงมีโอกาสเพียง 10% ที่เราจะหาวตามคนแปลกหน้าที่มายืนหาวอยู่ใกล้ๆ ขณะที่การหาวตามคนในครอบครัวอาจสูงถึง 50% ได้เลย

แต่ก็มีข้อยกเว้นในเด็กน้อย พวกเขาจะไม่ค่อยหาวตามพ่อแม่ การทดลองบอกเราว่าการหาวจะไม่ติดต่อกันจนกว่าเด็กจะมีอายุ 4 ขวบ

ซึ่งก็ไม่ใช่แค่มนุษย์เท่านั้นที่หาวกันเป็นครัวเรือน ในสัตว์จำพวกลิงหรือหมาป่าก็เป็น แต่อาจจะใช้เวลานานกว่าในการหาวตามๆ กัน

นอกจากการหาว นักวิจัยยังศึกษาการระบาดของพฤติกรรมแบบสั้นๆ ในรูปแบบอื่นด้วย ก็พบว่าอาการคัน หัวเราะ หรือการตอบสนองทางอารมณ์ ก็มีการสนองที่รวดเร็วเช่นกัน

การระบาดเป็นศาสตร์ที่ศึกษาได้ไม่รู้จบ และเราต่างก็รู้กันดีว่าการระบาดนั้นทรงอิทธิพลต่อชีวิตคนแค่ไหน เพราะตัวอย่างชัดๆ ก็คือการระบาดของเจ้าโควิด19

ฉะนั้น คงเป็นการดีหากเราจะเข้าใจระบบระเบียบของการระบาดให้มากขึ้น ผ่านหนังสือของอดัม คูชาร์สกี้เล่มนี้ ที่ะทำให้เราเข้าใจการระบาดในภาพกว้าง ไม่เพียงในเรื่องโรคติดต่อ แต่ยังรวมถึงบางสิ่งที่ขับเคลื่อนอยู่ในสังคมเราด้วย